Alles is communicatie

De vraag naar een presentatie met als thema: “Wat is communicatie?” maakte me een beetje aan het lachen. Ik zag namelijk direct allerlei scenario’s voor me van hoe ik zo’n presentatie zou doen. Ik zou doodstil kunnen staan en voor me uit kijken, ik zou prikkelende vragen kunnen stellen, een lied kunnen zingen, met mijn rug naar de zaal een verhaal houden, in slaap vallen, een appeltje schillen…

Alles is communicatie.

Paul Watzlawick, een wereldberoemd communicatie – wetenschapper zei het al: “Het is onmogelijk om niet te communiceren”. Communicatie is gedrag en er bestaat geen ‘non’- gedrag.

Communicatie is dus veel meer dan alleen taal, spraak. Het is de inhoud maar ook intonatie, klank, tempo etc. van je klank. Het is je houding en lichaamstaal.

Het is de interactie met de ander. Het is de intentie waarmee je de dingen doet.

Communiceren doe je door te praten, en door te luisteren.

Als je weet dat alles communicatie is besef je ook dat alles wat je doet (en niet doet) effect heeft op je omgeving.

Waardoor gaat het mis in communicatie?

Er kan heel veel misgaan. Vandaag vier punten die je mee kan nemen in ieder gesprek: Afstemmen, Bewust zijn, Stelling nemen, Stilte

• Iemand zegt iets tegen mij. Ik ken betekenis toe aan wat ik hoor, zie, ervaar aan de boodschap en vooral ook aan de ander. Ik interpreteer de boodschap van de ander dus. Als ik mijn interpretatie, op wat voor manier dan ook, niet check kunnen er misverstanden ontstaan. Afstemmen met de ander, vragen of ik het goed begrepen heb is belangrijk.
• De boodschap van de ander heeft een bepaald effect op mij. Als ik me niet bewust ben van dat effect (bijvoorbeeld bepaalde gevoelens die de ander oproept) en wel reageer zal ik me veelal ook minder bewust zijn van het effect van mijn reactie op de ander. Dan ontstaat er ruis in de communicatie. Bewust ervaren van het effect van wat een ander zegt is dus belangrijk.
• Niet communiceren is niet mogelijk. Het is slim om daar bewust mee om te gaan, om ruis te vermijden. Neem stelling, kies positie, spreek je uit. Dan blijft er niets verborgen en blijft er beweging.
• Neem de tijd. Vooral als het misgaat en de emoties hoog oplopen gaan toon en tempo van het gesprek vaak om hoog. Niet bevorderlijk voor heldere communicatie. Wees eens stil en luister. Dan hoor je weer wat er echt gezegd wordt. Dan maak je contact met wat jij zelf eigenlijk wilde zeggen. Dan is er weer beweging en contact.

Meer over misverstanden in communicatie, en een paar communicatie tips