zondag 21 oktober 2012

Als je niet luistert hoor je ook niks


"Maar is het dan erg wanneer er iemand geluid maakt?" Aan de telefoon een journaliste die probeert erachter te komen wat zo'n Dag van de Stilte nou eigenlijk inhoudt. Ik probeer uit te leggen dat "een maaltijd in stilte", onderdeel van onze stiltedag in Centrum UMAI niet betekent dat je krampachtig je best doet geen enkel geluid te maken. Dat in stilte zijn wat mij betreft niet betekent: hard werken om de geluiden niet te horen. Ik merk steeds meer wat de impact is van regelmatig bewust de stilte opzoeken. En daar is het helemaal niet altijd stil! Vorige week bijvoorbeeld bevond ik mij twee dagen in het bos. Alleen, in stilte. Alleen, die stilte bleek vol met geluiden!

De wind door de boomtoppen, vogelt ver weg en soms verrassend dichtbij, geritsel van muisjes en andere kleine diertjes. In de verte geluiden van een snelweg, een vliegtuig, stemmen van mensen. Het gaat eigenlijk niet eens zozeer om die stilte alleen. Ik laat het door mijn aandacht stil worden in mij en ontdek nog steeds hoeveel ruimte daar is. 

Dat is soms de stilte an sich. 
Maar soms ook alle geluiden die ik door mijn aandacht er bewust op te richten zoveel beter hoor. 

Vorige week merkte ik dat ik daardoor onderdeel werd van het bos, de vogels, het geruis. Alsof het niet alleen daar, maar ook hier, in mij klonk. Een wonderlijke ervaring.
Mooi om dat te beleven, en juist ook samen met anderen. 
Klinkt mooi, maar wat heb je eraan?

Het geeft mij veel energie en rust om me regelmatig (en nog steeds te weinig!) terug te trekken en mijn aandacht op de stilte te richten. Toch is het geen geïsoleerde bezigheid. Ik merk steeds meer dat de impact op mijn dagelijkse leven groot kan zijn. Ik word opmerkzamer, heb beter leren luisteren. 
Dat laatste vind ik interessant, geïnteresseerd als ik ben in communicatie tussen mensen.

Ik merk dat het me vaker lukt om niet meteen in een reactie of antwoord te schieten als ik in gesprek ben met iemand. Mediteren maakt me geduldiger, aandachtiger voor wat er eigenlijk echt gezegd wordt. Daardoor merk ik vaker op hoe we geneigd zijn als we communiceren om direct met een reactie te komen. "Ja heb ik ook, want..." Had je wel alles gehoord wat de ander zei? 
Of denk je al te weten wat er komen gaat? Maar hoe weet jij wat de ander bedoelt? Hoe vaak zijn we niet bezig met zenden? We vullen in vanuit onze eigen ervaring, of laten een primaire emotie meteen alle ruimte, of geven goede raad waar niet om gevraagd is. Allemaal een-richtings verkeer. Het voelt makkelijk om te doen, je hebt de touwtjes in handen.  

Het is toch ook gewoon fijn om te laten merken dat je weet hoe het zit, of dat je het verhaal van de ander herkent, of nog een goed idee hebt of alle informatie over een bepaald onderwerp... Dat geeft een prettig gevoel. Jij bent immers degene die richting geeft aan het gesprek...Althans zo lijkt het.

Maar dat is niet waar. 

Je hebt als je dit doet namelijk nog helemaal niet geluisterd. Luisteren gaat over wat anders: het is verbinding maken met de ander, hetgeen de ander zegt echt op je in laten werken, en even daar, bij de ander laten. Misschien heb je er zelfs nog wel een vraag over. Nog meer duidelijkheid: "Bedoel je...?"

Even alle aandacht op de ander. Dan hoor je meer. Dan is er contact. Dan lopen gesprekken ook ineens veel beter. Dan maak je weer samen onderdeel uit van het gesprek.
En dan heeft de ander ook meer ruimte voor wat jij te zeggen hebt. 
Gewoon. Vanzelf.

Want als je echt luistert hoor je veel meer. En word jij ook meer gehoord.